Bu yazimizda, Is Kanunu'nun ("Kanun") 25/II-d maddesi uyarinca çalisanin bir baska çalisana satasmasi nedeniyle yapilacak hakli nedenlerle fesihlerde dikkate alinmasi gereken tahrik unsurundan bahsedecegiz.
- Hakli nedenle fesih sebebi olan "satasma" nedir?
Çalisanin, isverenin baska bir çalisanina satasmasi Kanun'un 25/II-d maddesi uyarinca hakli fesih nedeni sayilmaktadir.
Kanun'da tanimi yapilmamis olmakla birlikte satasma, sözlü veya fiili taciz içeren hareket olarak nitelenebilir. Ancak her somut olayin özelliklerine göre hangi davranislarin satasma olarak sayilacagi hakim tarafindan takdir edilecektir. Yargitay 9. Hukuk Dairesi'nin 2017 tarihli bir kararinda 1 satasmayi su sekilde açiklanmistir:
"Satasma niteligindeki davranislar tehdit ve hakaret içeren sözler söyleme, etkili eylem (darp)de bulunma gibi davranislar olarak ortaya çikar."
- Satasma nedeniyle fesihlerde tahrik unsuru
Çalisanin; isverenin baska bir çalisanina satasmasi gibi davranislar isverene hakli nedenle fesih imkani vermekteyse de, bu yola basvurmadan önce dikkate alinmasi gereken bir çok hususun yaninda (olayin vuku bulus sekli gibi), satasmanin, tahrik edici bir eylem üzerine gerçeklesip gerçeklesmedigi de dikkate alinmalidir.
Sayet çalisanin satasma içeren davranisina bir baskasinin haksiz tahrik edici bir eylemi yol açmis ise, is sözlesmesinin feshi yapilacak ise bile bu feshin ancak geçerli nedene dayanarak yapilabilecegi, hakli nedene dayanarak yapilamayacagi söylenebilir. Diger yandan, sayet tahrik edici eylemin gerçeklesmis olmasina ragmen, çalisanin davranislari tahrik edici eyleme kiyasla daha agir ve orantisiz ise bu durumda, hakli nedenle fesih gündeme gelebilecektir.
Zira Yargitay 9 Hukuk Daire'sinin 2017 tarihli bir kararinda2 bu husus su sekilde degerlendirilmistir:
"...davacinin haksiz tahrik altinda bu davranista bulundugu, bu nedenle feshin hakli fesih agirliginda olmamakla birlikte geçerli nedene dayandigi..."
Benzer sekilde Yargitay Hukuk Genel Kurulu'nun 2018 tarihli bir kararinda3 bu husus su sekilde ifade edilmistir:
"...kavgaya sebebiyet veren davranis diger isçiden kaynaklanmis olsa ve olaya diger isçinin tahriki neden olmus olsa dahi yasanan kavga olayi is yerinde olumsuzluklara sebep olacaktir. Bu durumda karsilik vererek is yerinde olumsuzluga yol açan isçinin de is sözlesmesinin feshinin hakli degil ise de geçerli nedene dayandiginin kabulü gerekecektir..."
Tüm bunlarla beraber, söz konusu olaya isverenin birden fazla çalisaninin dahil olmasi halinde, esit davranma yükümlülügü de dikkate alinmalidir. Bu kapsamda, daha fazla kusurlu olan çalisanin is sözlesmesinin geçerli nedenle feshedilmesi veya hiç feshedilmemesi söz konusu iken daha az kusurlu olan çalisanin is sözlesmesinin hakli nedenle feshedilmesi esit davranma yükümlülügüne aykirilik olusturacaktir.
Diger yandan, Yargitay 9. Hukuk Dairesi'nin asagida alintilanan 2017 tarihli bir kararinda, satasmayi kimin baslattigi, dolayisiyla da tahrik unsurunun gerçeklesip gerçeklesmedigi tespit edilemiyorsa, bu durumda somut olayin özellikleri de göz önünde bulundurularak her iki çalisanin is sözlesmesinin de hakli nedenle feshedilebilecegi belirtilmistir.
" ...Isyerinde iki isçinin karsilikli birbirlerine satasmada bulunmasi halinde, olayi kimin baslattigi anlasilamadigi takdirde, her iki isçinin is sözlesmesinin feshi hakli nedene dayanir..."
Sonuç olarak, satasma sonucu hakli nedenle fesih yoluna basvurmadan önce, isverenler tarafindan degerlendirmeye alinmasi gereken en önemli hususlardan biri tahrik unsuru olacaktir.
Footnotes
1. Yargitay 9. H.D. 15.06.2017 E.:2017/5148 K.:2017/10578
2. Yargitay 9.H.D. 23.03.2017 E.: 2017/11750 K.: 2017/4673
3. Yargitay HGK 18.12.2018 E.:2015/2677 K.: 2018/1954
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
We operate a free-to-view policy, asking only that you register in order to read all of our content. Please login or register to view the rest of this article.